Google CAPTCHA: Neden Robot Olmadığımızı Kanıtlıyoruz?
Yıllardır Google’ın önümüze çıkardığı “I’m not a robot” Google Captcha testlerini çözüyoruz. Bu zamana kadar bu soruya maruz kalmayan yoktur herhalde. Peki neden robot olmadığımızı sürekli kanıtlamak zorundayız? Bu sorunun elbette bir cevabı var.
Aslında bu testin bir ismi var. O da CAPTCHA. CAPTCHA testleri, kullanıcının bir bot mu yoksa bir insan mı olduğunu belirlemek için tasarlandı. Bu test sayesinde, tüm botlar kolayca ve otomatikman engelleniyor.
Google CAPTCHA nedir?
Açılımı “Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart” olan ve Bilgisayarları ve İnsanları Ayırmak İçin Tamamen Otomatik Genel Turing Testi anlamına gelen bir sistem.
Şimdi size tanıdık gelecek, hala kullanılan klasik CAPTCHA‘lar, kullanıcılardan harfleri tanımlamalarını ister. Bozuk ve düzgün sıralanmamış harf veya rakamları, botlar tanıyamaz. Bu sebep ile bu yöntem çok sık kullanılıyor ve karşımıza çıkıyor. Harfler eşleşmediğinde tekrar denemeniz isteniyor ve bu tür testler genellikle sitelere kayıt sırasında veya e-ticaret ödemelerinde karşımıza çıkıyor.
Tabii gelişmiş botlar, bozuk harfleri tanımlamak için makine öğrenimini kullanabiliyor. Bu sebep ile testler, daha karmaşık testlerle değiştiriliyor. Hatta CAPTCHA testlerinin cevapları kara borsaya bile düşmüştü. Sonradan Google, reCAPTCHA adında insanları botlardan ayırmak için yeni bir sürüm geliştirdi.
Peki reCAPTCHA nedir?
Tüm olaylardan sonra CAPTCHA, “reCAPTCHA” olarak anılmaya başlandı ve biraz evrim geçirerek sözcüklerden birisi değiştirilebilir hale geldi. İki sözcüğün karşımıza çıktığı testlerde, biri bilgisayarın ayarladığı, biri ise kitap veya makale gibi içeriklerden alınan algılanamayan bir sözcüktü. İkinci sözcük, bozuk yazıma yer veren binlerce makale ve kitabın elle taranması ile seçiliyordu.
Peki bilgisayar, yazılı içeriklerden alınan diğer sözcüğün doğru cevabını nasıl biliyor? Bunun da bir cevabı var. Testler birden çok kişinin önüne çıkıyor ve kullanıcıların verdiği popüler cevap, bilgisayar tarafından doğru algılanıyor. Bu da bir nevi makine öğrenimi mantığı. Bilgisayar doğru cevabı sonradan öğreniyor.
reCAPTCHA teknolojisi, Carnegie Mellon Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından geliştirildi ve ardından 2009’da Google tarafından satın alındı. Bu sebep ile Google’da çok sık bu testler ile karşılaşıyoruz. Google’ın CAPTCHA’yı satın almasıyla, sistem daha da akıllandı ve gelişti tabii.
Zamanla reCAPTCHA testlerinin işlevselliği genişledi ve sözcük sorgusunun yerini, görüntü tanıma veya onay kutusu gibi seçenekler yer aldı. Trafik lambası olan görselleri işaretleme ve robot değilim onayı buradan geliyor.
Robot değilim testinin mantığı;
İnsanların, botların taklit edemeyeceği bazı bilinçsiz yaptığı hareketler var. Bunlar da robot değilim testi ile tespit ediliyor. Nasıl mı?
Bilimsel olarak, bir insanın doğrudan yaptığı hareket, mikroskobik düzeyde bir miktar rastgeleliğe sahiptir. Bu reCAPTCHA testi, sizin onay kutusuna yaklaşırken imlecinizin hareketini hesaba katıyor. Bu küçük aksamaları, botun yapmayacağını tahmin ettiği için, bilgisayar robot olmadığınıza karar vererek sizi testten geçiriyor.
Tabii bazen, bot olup olmadığınızı anlamak için, tarayıcı tarafından bir kullanıcı cihazında depolanan çerezleri ve cihazın geçmişi de değerlendirilebiliyor. Bilgisayar için, çoğu zaman kullanıcının imleç hareketleri, tanımlama bilgileri ve cihaz geçmişi yeterince kesin bir bilgidir.
